Keuzestress is iets waar bijna iedereen weleens mee worstelt. Meestal gaat het niet over welke variant latte of cappuccino, maar over het maken van een keuze rondom levensvragen, studie, werk of een combinatie. Hoe groter de consequenties zijn van je keuze, hoe moeilijker de beslissing vaak is. Aan de ene kant geven keuzes een gevoel van vrijheid: jij hebt immers zelf de touwtjes in handen om je leven vorm te geven. Tegelijkertijd kan dit soms stress of angst opleveren, omdat je graag een keuze wilt maken die goed uitpakt én die door andere mensen wordt geaccepteerd.
Je eigen verantwoordelijkheid voor je leven nemen kan echt alleen door eigen keuzes te maken. Met eigen keuzes geef je richting en pak je regie. Je hebt geen keuze wat er allemaal in je leven op je pad komt, maar je hebt wel een keuze hoe ermee om te gaan. Zelf keuzes maken is eigenlijk een vorm van vrijheid die je mentaal gezond houdt ook in tijden dat je het lastig hebt.

Regelmatig gebruiken we bij de begeleiding van medewerkers die re-integreren het voorbeeld van het zuurstofmasker in het vliegtuig. “Je moet eerst jezelf van zuurstof (energie) voorzien voordat je een ander (bijv. je kind, collega) kan voorzien”. Sommige waarden “klaar staan voor een ander” en “helpen” hebben misschien lange tijd goed gewerkt, maar alleen rekening houden met wat een ander wil door niet voor jezelf te kiezen, gaat op de lange duur echt ten koste van je zelf. Het is niet voor niets dat beroepen in de zorg en het onderwijs waar waarden als “zorgzaamheid” en “betrokkenheid” belangrijk zijn, het burn-out percentage hoger ligt.

Zelf kunnen kiezen: hard nodig!

Het keuzeaanbod in de meest brede zin is vele malen groter dan 20-30 jaar geleden (denk allen al aan de keuze uit meer dan 1600 bachelors in het HBO) en de snelheid van informatiestromen en veranderingen maken het noodzakelijk dat je je eigen keuzes kunt maken. Je hebt eigen keuzes maken en op tijd ‘nee’ kunnen zeggen gewoon nodig om goed te blijven functioneren, in balans te blijven en grip te houden op je gezondheid, je leven én toekomst.

Maar relax: de perfecte keuze bestaat niet …

• Je kiest altijd, ook als je zelf geen keuzes maakt.
• Als je niet zelf kiest, vult een ander jouw keuze in.
• Met eigen keuzes maken, neem je juist je eigen verantwoordelijkheid.
• Elke keuze die je maakt heeft invloed op je leven en toekomst.
• Maar ook veel keuzes zijn niet voor het leven, zijn te herstellen, hervormen dus maak het niet te groot.
• Kiezen doe je met je gevoel, je verstand en je intuïtie.
• ‘Foute’ keuzes maken hoort ook bij; jezelf ontwikkelen, zonder fouten kom je er niet.
• Verkeerde keuzes zijn oké en nuttig. Ze laten je zien en ervaren wat niet bij je past.
• De consequenties van je ‘foute’ keuzes horen er ook bij, zij maken je extra sterk en ervaren.

Er wordt wel eens lacherig gezegd: de ene helft van Nederland coacht de andere helft! En ja, er zijn heel veel coaches en de kwaliteit is niet altijd helder, maar onze samenleving is een stuk complexer en veeleisender geworden. Er wordt veel druk ervaren, ook door starters op de arbeidsmarkt en de verzuimcijfers gerelateerd aan burn-out en stress liegen er niet om.

Dus waarom niet structureel investeren in een regelmatige APK met een coach om te sparren over je leven waardoor je inzicht krijgt in jezelf, leert hoe je grenzen stelt en je dichter brengt bij je eigen keuzes waardoor je krachtiger je in het leven staat?

Het boek “ De Keuze” van Edith Eger is een indrukwekkend autobiografisch boek over hoe keuzes je vrijheid kunnen bieden